Görme engellilerin gören gözleri

Görme engelli bireylere her ortamda eşlik edebilen, güvenli ve bağımsız hareketliliğe olanak tanıyan rehber köpekler, sahiplerinin günlük ihtiyaçlarını karşılayabilecek rahatlıkta dolaşmalarına katkı sağlıyor.

Görme engellilerin hayatlarını büyük ölçüde değiştiren ve yaşam kalitelerini artıran rehber köpekler, üç aşamalı eğitimden geçip yeterlilik sertifikasını alarak görme engelli sahipleriyle eşleşiyor.

Türkiye’de görevde olan rehber köpek sayısı 9’a ulaşırken, Rehber Köpekler Derneği sayıyı çift hanelere taşımak için eğitim faaliyetlerini sürdürüyor. Yavruyken bağışlanan başta golden ve labrador retriever olmak üzere yapı olarak rehber köpek olmaya yatkın türler, dernek bünyesinde eğitiliyor.

Eğitmenlerin kontrolünde 1 yıl gönüllü bakıcı ailede sosyalleşme, tuvalet alışkanlığı ve çeşitli komutları öğrenen adaylar, daha sonra bir süre birlikte yaşadıkları eğitmeni aracılığıyla görev tasmasına girme, kaldırım kenarında durma, karşıdan karşıya geçme, asansör, merdiven ve çöp kutusu bulma gibi eğitimleri tamamlıyorlar.

Söz konusu eğitimleri başarıyla tamamlayan özel köpekler, hayatı paylaşacakları görme engelli dostlarıyla da 1,5 ay süren uyum eğitimi sürecinden geçiyor.

BAŞVURU YAPANLAR TESTTEN GEÇİYOR

Görme engellilere ücretsiz rehber köpek desteği veren derneğin rehber köpek ve hareketlilik eğitmeni Burcu Bora, Türkiye’de ve İngiltere’de yabancı uzmanlardan bu konuda eğitim aldığını ve 4 yıldır bu hizmeti dernek bünyesinde verdiklerini söyledi.

Türkiye’de bu işi yapan tek kişi olduğunu, halihazırda ‘Esmer’ isimli 19 aylık labrador cinsi köpeği eğittiğini belirten Bora, rehber köpek isteyen görme engellilerin derneğe başvuru yapabileceğini dile getirdi.

Başvuru yapanların testten geçtiğini aktaran Bora, “Bir rehber köpeğe uygun hayatları var mı, hem fiziksel hem ruhsal olarak kendileri uygun mu? Yürüyüş hızları, ses tonları ve yaşadıkları çevre önemli oluyor. Görme engellinin bu sorumluluğu alıp alamayacağı çok önemli. Çünkü bu çocuklar (köpekler) robot değiller, onlar da bir can. Mamasının, suyunun verilmesi, aynı zamanda refahının sağlanması gerekiyor. Görev köpeklerinin de kalbi var, atıyor” dedi.

Köpeklerin görme engellilere ücretsiz verildiğini, mama ve veteriner masraflarının da sponsorların katkılarıyla karşılandığını vurgulayan Bora, “Köpeği teslim ettikten sonra onları kontrol etmeye devam ediyoruz. Yeni bir şey öğrenmek isterlerse görme engelliye destek oluyoruz. Köpek vefat edene kadar bu masrafları hem dernek bütçesinden hem de sponsorlar aracılığıyla karşılıyoruz” diye konuştu.

Bora, rehber köpeklerin, sahipleriyle 8-10 yıl boyunca vakit geçirdiğini, köpeklerin görme engellilere kattığı en önemli unsurun dostluk olduğunu kaydetti.

“BULUT HEPSİNİ ÇOK İYİ BİLİYOR”

Doğuştan görme engelli, 33 yaşındaki müzisyen Kemal Görey Beydağı ise 3 yaşındaki köpeği Bulut ile tanıştıktan sonra İstanbul’u daha rahat gezmeye başladığını söyledi. Beydağı, “Bir yer kötü tasarlanmış olabilir ama Bulut oradaki problemi görüp, benim için en güvenli yolu kendi seçebiliyor. Üzerimize insanlar mı yürüyor, kaldırımda el arabalarıyla bir şeyler mi taşınıyor hatta bazı durumlarda trafik kuralları yok mu sayılıyor, Bulut bunların hepsine hazırlıklı, hepsi için eğitimli. Bunun bir sonucu olarak da artık bir refakatçiye ihtiyaç duymuyorum. Çoğu yere Bulut’la tek başıma gidebiliyorum. Havalimanında bavulumla bir yerden bir yere gitmem çok kolay. Ben Tuzla’da oturuyorum, eğer bildiğimiz bir rotaysa Bulut kullandığım bütün toplu taşımaları bildiği için nerede asansör var, nerede ineceğiz hepsini çok iyi biliyor” diye konuştu. (AA)